Gerard Derksen

Doel van de reis:
We gaan van 23 juli tot 11 augustus op bezoek bij Gerard Derksen in Tanzania. Hij viert zijn 40-jarig priesterjubileum als missionaris bij de Witte Paters in Dar es Salaam. Naast pastoraal werk houdt hij zich intensief bezig met ontwikkelingsgerichte activiteiten op het gebied van onderwijs, gezondheidszorg en infrastructuur.(Voor meer informatie: http://www.lavigerie.nl/html_nl/afcomtanzan.html).
Gerard heeft vanwege zijn jubileum een week vakantie genomen en we gaan met hem een aantal dagen op pad, bezoeken een wildpark en het eiland Zanzibar maar vooral ook de projecten waarmee hij bezig is (geweest).
Via deze reiswebsite willen we belangstellenden op de hoogte houden van het verloop van de reis. De mate waarin dat gaat lukken weten we nog niet. Dat hangt uiteraard af van tijd en verbindingsmogelijkheden. Gewoon dus af en toe kijken op deze site:
Maandag 25 juli:
Het is drie uur in de middag en broeierig weer, alsof je net onder de douche vandaan komt. Ik zit in een lokaal van een schoolgebouwtje waarvan ik de sleutel kreeg en waar de PC van Gerard staat, een oude laptop zonder accu. Omdat er weer eens geen stroom was heeft men de generator aangezet. Ik moet het nu kort houden want we gaan dadelijk eten bij Brian. We zijn dus gearriveerd. De reis is goed verlopen, zij het met twee uur vertraging hetgeen voor Gerard betekende dat hij een paar uur heeft staan wachten op het vliegveld en we tegen zes uur 's ochtends in bed lagen. De dag erop hebben we het dus rustig aan gedaan. Gerard woont in een ruim en comfortabel huis dat ze voor hem hebben gebouwd, groter dan hij zelf nodig had gevonden leek het. De weg erheen was overigens andere koek: onverhard, vol bulten en kuilen en met een gewone auto eigenlijk nauwelijks te berijden. Links en rechts wordt je ingehaald door motorfietsen die zijn ingezet als taxi. dat wil zeggen dat je tegen betaling achterop mag, eventueel met tweeën of met een peuter ertussenin. Uiteraard zonder helm. De motoren zijn eigendom van een of andere firma die jongens ermee, voor een zakcentje, laat rijden
We zijn zondag begonnen met wandeling door het dorpje Daar was een kerkdienst aan de gang met een paar honderd zingende kinderen, begeleid door een steelband. Gerard nam het woord, we werden we in een rijtje opgesteld voor het altaar en uitgebreid voorgesteld, naam, familierelaties enz. Het was een gezellige bedoening, met veel hilariteit. De kinderen zagen er netjes gekleed en op hun zondags uit, maar hadden, naar Gerard vertelde, niet allemaal een voldoende gevulde maag. De rest van de middag doorgebracht met lunchen, het uitpakken van grotere en kleinere cadeau's en een kostschool bezocht, een flink complex met, zoals veel zaken, veel inzet en tot stand gebracht en voortdurend gebrek aan meubilair, onderwijsmateriaal en onderhoud.
Wat voortdurend opvalt, niet alleen in Tanzania maar in alle ontwikkelingslanden is het ontbreken van een goed functionerende middenklasse: ambachtslieden, fabriekjes, gewoon mensen die iets kunnen produceren. Handarbeid staat laag in aanzien of het nu om timmerlieden gaat of om verpleegkundigen. Zaken waarvoor in deze dorpsgemeenschap overigens veel inzet wordt gepleegd. We hebben een soort ambachtsschooltje bezoek waar mensen les kregen in houtbewerking, elektronica, naaien ed. er as wel een probleem: de stroom was uitgevallen, en dan is het toch behelpen met les in elektronica.....
Maar goed, vanavond naar Brian, die gisteravond al op bezoek kwam. Hij is, behalve met priester zijn, bezig met het opzetten van een ziekenhuisje dat we ook gaan bezoeken. een gezellige man, prettig in contact en een grijns die me aan Eddy Murphy deed denken.
Dinsdag 26 juli
Gisteravond dus naar Brian, na eerst een polikliniekje met enkele bedden erbij te hebben te hebben bezocht op een paar honderd meter hier vandaan. Op een van de bedden lag een jonge vrouw met malaria. Om er te komen was wel wat klauterwerk nodig waar de dames in het gezelschap moeite mee hadden. Nylon zakken, gevuld met zand deden dienst als treden.
De rit naar Brian duurde bijna een uur, niet veroorzaakt door de afstand maar door het wegdek en zeker ook omdat Gerard bij iedere bocht stopt om met iemand een praatje te maken. Bij het eten was nog een andere geestelijke aanwezig, Charles, die werd voorgesteld als een toekomstige bisschop.
Zondag 31 juli.
Ik kan nu wat schrijven omdat deze pc een accu heeft want net elektriciteitsnet ligt er weer eens uit. Dat gebeurt overigens meerdere malen per dag. de overheid heeft inmiddels laten weten dat we in de toekomst maar 6 uur per dag stroom kunnen verwachten. Tot dusver valt het overigens mee.
We zijn al weer een week verder en we zitten nu in Mbeya, een paar honderd kilometer naar het westen. Op de 27e zijn we vertrokken die richting op, naar Morogoro. In het begin van de middag kwamen we daar aan om te lunchen in het ouderlijk huis van Brian. We kregen een goed beeld van het verkeer, tamelijk ruig en Gerard blijkt ook in dat opzicht goed aangepast. We werden dan ook tweemaal aangehouden. De eerste keer omdat hij inhaalde waar het niet mocht, hetgeen leidde tot een bon van ongeveer 5 Euro. De tweede keer wegens te hard rijden maar omdat we katholiek zijn kwamen we er zonder boete van af. Maar goed, de lunch: veel werk van gemaakt en zoals steeds valt de gastvrijheid en de vriendelijkheid op, waar je ook maar komt, behalve als je langs de weg ongevraagd foto's maakt, dat kan leiden tot een vijandige reactie, mensen reageren boos en wenden zich af. Weer verder: naar Mikumi. De eerste kennismaking met het park was de rit er doorheen.
4 aug
Zojuist terug van een reis tot het Niassameer. Zo dadelijk vertrekken we per boot naar Zanzibar.
Zondag 7 augustus
We hebben zojuist gegeten en Annelies is bezig iemand te leren om konijn te braden.
Vanochtend hebben we een kerkdienst bijgewoond in het kader van oogstdankdag. Een volle kerk met deze keer veel kinderen (de tweede dienst van vandaag).Een mis in het Sahili, met veel zang en dans en indringende muziek van Afrikaanse oorsprong, waarbij giften, geld, ceremonieel werd zowel voor als na de de mis en de afgelopen week als duidelijk hoeveel aanzien Gerard heeft.
Het is vandaag eigenlijk onze eerste ‘ rustdag’ de afgelopen weken waren behoorlijk gevuld. Om het maar voorzichtig te zeggen.

Na de lunch bij Brian ouderlijk huis zijn reden we dus naar Mikumi om daar te overnachten. Het laatste stuk van de route liep voor een deedoor het wildpark Mikumi waar we werden geconfronteerd met eerste wild: apen op en langs de weg, een paar giraffen en een olifant tussen de bomen en zebra’s (later zouden we er zoveel zien dat het bijna niet meer opviel).
Over de prijs van het hotel waar we sliepen werd onmiddellijk onderhandeld zodat een derde deel eraf ging. Later werd ons duidelijk dat dit een vaste gewoonte is. De ochtend erna hebben we het park een paar uur bezocht, met een gids. Allerlei beesten gezien op korte afstand maar geen leeuwen. De rest van die dag hebben we gereden: een paar honderd kilometer naar het Ruaha wildpark. Het hotel, een zg lodge, werd onderweg door Brian geregeld met veel gebel. Het laatste stuk van ruim honderd kilometer ging stuiterend over een wasbord (later bleek dat de banden veel te hard waren opgepompt, 5 atm. ipv 3), afzien dus, vooral voor Gerard en voor degenen die achterin zaten. Bij de ingang van het park werd verteld dat er niets was gereserveerd maar men deed zijn best en uiteindelijk werd er iets geregeld. Na een tocht in het donker, dwalend door het park vonden we de lodge, met behulp van iemand uit een of ander huisje die even met ons meereed. Uiteindelijk bleek de reservering toch gemaakt maar had men namen verward. Maar…. dat is Arfrika. zeiden we tegen Brian (grijns). Overigens liep er gedurende de hele reis bijna niets normaal. De kamers waren prima maar het restaurantje was ook weer Afrikaans: Willen we kip of vis, er zijn nog drie kippen, stukken kip eigenlijk, er is geen vis. De zaak werd sinds een paar maanden gerund door enkele vrouwen van arbeiders van het park, vrouwen zonder enige ervaring maar goedwillend, er is geen wijn, toch weer wel, eveneens wat betreft bier: er waren nog een paar flesjes. We zagen het zelf staan.
Er was zelfs witte wijn maar men wist niet dat die koud moest staan.. Je zou de tent bijna zelf overnemen. De dag erop was fantastisch. We hebben de gids opgehaald. Die kostte een tientje (dollars) voor de hele dag. Dat tientje moest worden betaald met een Visakaart, waarvoor eerst een aggregaat moest worden opgestart.
De tocht (safari).....
Wordt vervolgd
Maandag 8 augustus
Eindeijk weer eens internet! Nu maar even stug doorgaan zolang er verbinding en stroom is.
Vanochtend hebben we boodschappen gedaan bij Dar es Salaam, (per taxi want de jeep had storingen) naar een groot relatief duur winkelcentrum zoals je in de buurt van iedere stad in een arm land aantreft. We hebben daar proviand gekocht want we koken vandaag zelf. Deo, de kok, heeft malaria categorie 4, de heftigste vorm. Pinnen lukte ook, na een uur in de rij staan. We zijn nu even miljonair in Shillings. Vervolgens naar een wijk waar souvenirs worden gemaakt. De dames wilden armbandjes, vraagprijs 30.000. Gerard ging aan de slag en uiteindelijk hadden we er 11 voor 40.000. Het was duidelijk te merken dat men niet blij was met zijn aanwezigheid. "Ben je priester?" "Ja" "Dan moet je toch voor ons opkomen en niet voor Europeanen?" Gerard: "Maar het zijn mijn zusjes". Maar goed, Joke zit nuboontjes af te halen, Annelies snijdt kool, Barbara kookt en de anderen drinken een glas wijn.
Maar terug naar vorige week
De safari in het Ruahapark: Moeilijk over te brengen want het wes een hele belevenis, we zijn met de jeep het park ingereden en vrijwel alles wat je er verwacht hebben we gezien: zebra's, impala's, olifanten binnen handbereik, giraffen bij de vleet, krokodillen en nijlpaarden en een leeuwenfamilie die op 5 meter van ons af een stuk zebra naar binnen zaten te werken. Je zou er bijna uitstappen om ze te aaien. Daarachter zaten in een boom gieren te wachten op hun beurt.
De ochtend erna weer verder naar het westen, naar Mbea. Mbeya is een stad met bjna 300.000 inwoners, althans geregistreerde. Het werd een lange rit over een weg die de verbinding vormt tussen Dar es Salaam en Lusaka in Zambia. Vol vrachtauto's en vooral bussen die er met snelheden van ver boven de 100km p overheen gingen. Gerard en Martin reden hier om beurten. We hebben daar 2 nachten geslapen in een conferentiecentrum annex hotel dat werd gerund door Marcel Magnus, een collega van Gerard. De dag erop hebben we een voormalige werkplek van Gerard bezocht: een parochie met een internaat voor gehandicapte kinderen. Het was een leuk, ook ontroerend bezoek, Gerard werd enthousiast ontvangen en omarmd door een legertje nonnen dat de school runden. Leuke, vlotte mensen. Gerard en Brian hielden een dienst waarbij veel werd gelachen en gezongen. In een grote ruimte hebben we gelunched. De maaltijd, met kip, was voor onze rekening. 's Avonds zijn met de hele club in een hotel gaan eten. Ook hier weer op zijn Afrikaans: de bediening viel deze keer wel mee en het eten was ook goed. Ze hadden maar een paar flessen wijn in huis van verschillende merken en allemaal verschillende glazen. Wijn is in Tanzania duidelijk geen gangbaar artikel. Ze hadden wel Amerula een drankje dat je wegdrinkt als limonade en dat vervolgens hard toeslaat.
Dinsdag 9 augustus
Gisteravond kon ik ineens niet verder omdat het internet uitviel.
Het is nu bijna zeven uur in de ochtend. Gerard is in de kerk bezig, de anderen liggen nog in bed. Ik zit op het balkon en beneden is Freddy bezig met het voeren van de kippen, ganzen, geiten, konijnen, en de honden. Daarnaast is er een vijver met vissen gevoed met koemest,en met brulkikkers. Het schema is als volgt: in de loop van de avond beginnen de brulkikkers, tegen enen de honden, daarna zijn de hanen aan de beurt en gaan de ganzen tekeer. Je wordt dus altijd op tijd wakker. Het vroege gezang van de moskees heb ik de laatste trouwens gemist. Verder kijk je van hier uit over een soort plantage die Gerard inmiddels heeft opgezet: Kokospalmen, aubergines, cashewnoten, pinda's, bonen, papaja’s en bananen. De oogst van dat laatste wordt bedreigd door de aanwezigheid van apen. Het staat allemaal door elkaar. Het is moeilijk te begijpen hoe hij dat allemaal van de grond heeft gekregen. Gerard is inmiddels weer terug uit de kerk, ik hoor hem net roepen beneden en er lopen mensen achter het hek langs Over de vorm van de missen is enige discussie wat betreft de mate van vrijheid in de riten op zondagen De diensten worden gehouden is het Swahili, met vel zang en beweging van Afrikaanse oorsprong. Men vreest dat dit kan leiden to meer bizarre rituelen, duiveluitdrijvingen en dat soort zaken. Dat gebeurt soms wel bij de naburige Pinkstergemeenten. Het is ook goed mogelijk dat er parochianen zijn die van twee walletjes eten.
Terug naar de trip naar het westen:
We zaten nog in Mbeya. De ochtend erna zijn doorgereisd naar Matema, aan het Niasameer, 700 bij 75 km en tot 700 meter diep. Onderweg kregen we alles te zien wat er aan tropische landbouwproducten voorhanden is: thee, koffie, cacao kokos, cashew enz. Matema is dorp met huisjes op een prachtig strand, beheerd door alcohol- en tabaksvrije Lutheranen. Het is een plaats met nog weinig toerisme maar wel veel potentie daarvoor als de verbindingen goed zouden zijn. Zwemmen kun je daar prima.
helaas was het verblijf daar kort. de ochtend erop moesten we weer terug naar Mbeya, helaas, een dagje niets zou eigenlijk wel lekker zijn.
Onderweg naar Mbeya een kleine omweg gemaakt via Kisa, waar Gerard korte tijd heeft gewerkt en zijn zus Betsy eind jaren 60 heeft gewerkt als lerares op de huishoudschool. Gesproken met de nonnen en de onderwijzers daar, en de school bezocht. grote eetzaal met kinderen keurig en gedisciplineerd op een rijmet een bord eten voor zich. Een soort weke bal van maispasta waaraan ik geen smaak kon ontdekken, maar het vult. (zie foto's). In Mbeya hebben weer overnacht is het 'hotel' van Marcel en de volgende vertrokken we om 6 uur naar Morogoro, een lange rit maar we moeten kilometers maken om donderdag de boot naar Zanzibar te halen. In Morogoro overnacht in een nonnenklooster en de ochtend erop weer vroeg op pad om tijdig bij de boot te zijn. maar onderweg begon het te regenen en de ruitenwissers deden het niet….. Dat werd opgelost door een creatieve inval van Martin: een stuk touw aan beide ruitenwissers dat aan beide zijden via het portierrampje naar binnen liep. het motto werd: 'trekken` - vieren, trekken - vieren' en je kon door de voorruit blijven kijken. Stomverbaasd en lachend publiek gedurende de rest van de rit. De boot werd gehaald
Straks verder, we gaan nu een paar uurtjes op pad....
Weer verder:
We zijn een de krottenwijk in geweest waar Gerard ook al heeft gewerkt. Vergelijkbaar met wat je op tv bijvoorbeeld over de Philipijnen ziet, en over de favela’s in Rio de Janeiro.
Honderdduizenden mensen, geen stromend water, geen riolering , roestige golfplaten daken, krotjes zonder ramen waarin hele gezinnen wonen, kokend boven houtvuurtjes, stinkend en benauwd en alles krioelt door elkaar. Af en toe een foto maken kon alleen als we redden, om agressie te voorkomen en als we stilstonden moesten de ramen een stuk omhoog. We konden dit doen alleen omdat het geen regentijd was want in die periode dan loopt de modder door de straten. Voor we teruggingen moest er worden getankt maar het benzinestation had niets. Oorzaak was een conflict tussen de overhead die de prijzen met 10 % had verlaagd en de oliemaatschappijen die daar tegen waren.
Zanzibar
We waren dus op tijd voor de boot. Eerst even douchen en schone spullen pakken, want we begonnen aardig te stinken. Een deel van ons ging met de auto van Brian een deel per taxi..
We werden afgezet in de buurt van de terminal en waren nog niet uit te taxi of er stonden een stel kerels om ons heen die ons naar een af andere kade wilden hebben. Veel geschreeuw dus. Ze waren het onderling ook niet eens waar we heen zouden moeten dus maar gewoon terug geschreeuwd dat ze zich nergens mee moesten bemoeien. Dat werkte en na een paar minuten wachten kwam Brian met de anderen. Ik weet nog steeds niet wat ze wilden maar ze zullen geld geroken hebben..
De boottocht duurde bijna twee uur en warden afgehaald door Judith, een vroeger studiegenoot van Brian. We werden eerst naar een park bij de haven afgezet waar een soort publieke barbecue bezig was met vooral vis en schaaldieren, we konden uitzoeken.
De stroom was weer uitgevallen en het ook internet doet het niet: verder schrijven in Word en later inplakken want het aggrgaat draait wel.
We hebben zojuist een schoolvoetbalwedstrijd bijgewoond. Jongens op blote voeten of op sokken op een hobbelig en hellend veld. We hebben Ajaxplaatjes uitgedeeld. Men niet niets eens wat Ajax was zodat ons chauvinisme een flinke deuk kreeg. Iemand dacht zelfs dat Amsterdam in Japan lag. Toen we terug kwamen waren Freddy en Deo bezig met het versieren van de gevel en de huiskamer als voorschot op Joke’s verjaardag. We hebben erop gedronken en gezongen en Joke was ontroerd. Het feest bleek later nog niet afgelopen. Gerard en Brian kwamen na het eten met een paar grote taarten aanzetten, een zeer grote voor Joke, in de vorm van een boek en een kleinere voor de rest van het gezelschap. Genoeg taart om ook de volgende dag door te komen
10 augustus 6.30 uur
Laatste dag en nog steeds geen internet. Elektronisch inchecken gaat dus ook niet. De eerste kinderen lopen langs het hek richting school. Sommigen zwaaien. Ze zien er keurig uit, in schooluniform. Onbegrijpelijk hoe ze dat in die vaak smerige huisje voor elkaar krijgen. Wat dat hek betreft: het terrein waar Gerard woont is afgesloten. Eigenlijk zijn er twee afsluitingen, bij de ingnag van de parochie en bij zijn huis. Daar is ook altijd een wachter die de deur open doet. ’s Avonds en ’s nachts flink ingepakt, dikke trui of jas en muts omdat de temperatuur ’s nachts tot wel 25 gr kan dalen.

Nog even verder over Zanzibar
Na de parkbarbecue volgde een rit in het donker en werden we in een soort vakantiepark afgeleverd: huisjes rond een rond plein van poederachtig wit zand dat, naar later bleek, geen zand was, maar afkomstig was van koraal. Het plein kwam uit op het strand. Je zou er zo een toeristenfolder van kunnen maken: wit strand, palmbomen en huisjes met daken van stro en een prachtig strand met vissersbootjes. Huisje waren prima, het eten in het restaurant ook maar de organisatie er omheen liep voor geen meter. De uitbater zat zelf ook in het restaurant, meer bezig met zijn vrouwen dan met de zaak.

Voor het restaurant had je een kaart nodig en om die te krijgen moest je een paar paspoorten inleveren om te voorkomen dat je zonder te betalen zou vertrekken We zijn er twee nachten geweest. De eerste dag hebben we een zg ‘spicetour’ gemaakt. Waar Zanzibar sinds de middeleeuwen beroemd om is (en berucht om de slavenhandel).Voor we op pad gingen wilden we onze paspoorten terug. Dus kaart weer ingeleverd. Men keek wat onwennig maar het kon. Uit een kluis rolden een paar honderd paspoorten en de receptionist keek wat hulpeloos: of we wilden meehelpen met zoeken.

De spicetour bestond uit een bezoek aan een grote kruidentuin met een grote variëteit aan kruiden. Alleszins de moeite waard. Om het bezoek compleet te maken klom iemand voor ons in een twaalf meter hoge palmboom om kokosnoten naar beneden te gooien en kregen we een echte tropisch stortbui over ons heen waartegen we ons konden beschutten met een groot bananenboomblad.

Vervolgens weer verder: naar Stonecity, het oude centrum van Zanzibar Town.
Typisch Arabisch stad, vergelijkbaar met Córdoba maar dan in zeer verwaarloosde staat. We hebben er de Anglicaanse kerk en de oude slavengevangenis bezocht. De wandeling door de stad hebben we flink ingekort: we wilden eens een paar uur rust en hebben de rest van de middag op het strand doorgebracht, met een biertje en wat zwemmen, best goed te doen zo.

Laatste dag op Zanzibar: Dolfijnen en schildpadden kijken.
Met een klein bootje gingen we de zee op en op zoek naar een school dolfijnen en na wat rondvaren hadden we ze gevonden. Omdat dolfijnen nieuwsgierig zijn was het de bedoeling dat je in het water sprong en naast ze kon zwemmen. Maar er jakkerden zo’n 20 bootjes rond, gevuld met toeristen en daar werden die beesten niet rustig van. Voordat je in het in het water lag waren ze weg. Maar het was toch leuk: fraaie beesten, prachtig weer en helder turqoisekleurig water. Daarna gingen we weer naar de haven om met een om met een ander bootje naar een voormalig gevangeniseiland (nooit als zodanig gebruikt, wel voor gele koorts patiënten) te gaan waar een aantal grote en vaak zeer oude schildpadden, de leeftijd stond op de schilden, verblijven. Toen moesten we afscheid nemen van Judith. Zullen we haar ooit nog eens zien? Ik hoop het.
Wegens tegenwind en golven duurde de terugreis deze keer een dik half uur langer en toen we er waren moesten we nog even blijven zitten omdat de president er eerst af moest, met zijn begeleiders.

Het is nu bijna half elf in de ochtend. Het internet functioneert niet. Vanochtend kon ik wel even de computer van de school gebruiken om wat te plaatsen en ik wilde ook online in inchecken. In Dar es Salaam bleek dat echter niet te kunnen. Dat wordt dus vroeg in de rij staan vannacht voor een paar goede plaatsen in het vliegtuig.

Een aantal foto's van de reis is te vinden op: http://picasaweb.google.com/tonhoffmans in de map 'Tanzania'